Achtergrond en belangrijkste kenmerken – korte samenvatting
De raad van de Orde van 2 maart 2020 heeft, op voorstel van de stafhouder, het nieuwe Reglement bindende derdenbeslissing van de Nederlandse Orde van advocaten bij de balie te Brussel goedgekeurd.
Deze tekst is het resultaat van de werkzaamheden van de werkgroep arbitrage en ADR van onze Orde.
Het reglement biedt een aanvullende alternatieve vorm van geschillenbeslechting aan, naast bemiddeling, collaboratieve onderhandeling, arbitrage of andere technieken. Het grijpt terug naar de wel bekende, maar in dit kader zelden gebruikte techniek van de bindende derdenbeslissing.
De directe aanleiding voor de zoektocht naar deze bijkomende oplossing was het nijpende tekort aan magistraten binnen bepaalde rechtbanken, waaronder de Nederlandstalige ondernemingsrechtbank te Brussel. De huidige coronacrisis kan een additionele impuls geven aan deze werkwijze.
De bindende derdenbeslissing is geheel gebaseerd op vrijwilligheid.
Het is een alternatief voor de klassieke rechtsgang, waarbij partijen een bindende derdenbeslisser aanduiden uit een lijst, die de raad van de Orde opmaakt. Op deze lijst zullen enkel advocaten worden opgenomen die voldoen aan een aantal basisvoorwaarden, zoals beroepservaring en naleving van deontologische verplichtingen. Daarenboven moet de raad van de Orde de kandidaturen uitdrukkelijk aanvaarden.
De bedoeling is dat de derdenbeslisser zijn beslissing ter kennis brengt van de partijen binnen zes maanden na zijn aanstelling. De derdenbeslissing is bindend voor de partijen. Er kan in principe enkel tegen opgekomen worden bij kennelijke onredelijkheid, strijdigheid met de openbare orde, of fraude bij de totstandkoming van de bindende derdenbeslissing.
Als, na de inleiding van de zaak, de partijen kiezen voor de procedure van bindende derdenbeslissing, dan zal de zaak, indien de rechtbank het hiermee eens is, worden uitgesteld op negen maanden. Na de uitspraak van de derdenbeslisser kan deze in een vonnis gegoten worden zodat er een uitvoerbare titel ontstaat.
Er bestaat geen misverstand over dat deze originele wijze van geschillenbeslechting niet werkt voor alle mogelijke dossiers. Zo zijn zaken waarin er nood bestaat aan een deskundigenonderzoek niet geschikt.
Andere zaken lenen zich daartoe beter. Een voorbeeld is de vraag, bij een beëindiging van een agentuur- of concessieovereenkomst wegens dringende reden, of deze reden gegrond is. De derdenbeslissing laat de partijen toe om op gecompartimenteerde wijze dossiers aan te pakken. Als de dringende reden gegrond bevonden wordt, kan de zaak hiermee mogelijk beëindigd worden. Indien niet, kan er een bemiddeling tot stand komen met het oog op de schaderegeling of kan dit deel van de betwisting voortgezet worden voor de rechtbank.
De kost van de procedure is voorzienbaar is. Immers, het ereloon van de derdenbeslisser volgt de schaal van de rechtsplegingsvergoeding, met een minimum van 3.000 € excl. btw. Verder is er een vaste administratieve kost van 300 € die toekomt aan de Orde.
Deze ontwerptekst is inmiddels besproken met de voorzitters van de Nederlandstalige rechtbank van eerste aanleg en de Nederlandstalige ondernemingsrechtbank te Brussel, en door beide voorzitters gunstig onthaald.
De stafhouder dankt zijn mede-leden van de commissie arbitrage en ADR, Mr. Vanessa Foncke, Mr. Alexander Hansebout, Mr. Herman Verbist, Mr. Johan Billiet, Mr. Luc Demeyere en Mr. Dirk De Meulemeester voor hun grote inspanningen bij het tot stand brengen van dit Reglement.
Oproep tot kandidatuurstelling als bindend derdenbeslisser
Advocaten die zich wensen op te geven als kandidaat voor opname op de lijst van bindende derdenbeslissers worden verzocht zich te melden bij de stafhouder
